Wat is endometriose?
Endometriose is een chronische ziekte en het wordt meestal omschreven als dat het weefsel dat normaal in de baarmoeder zit (dit heet het endometrium) bij vrouwen met endometriose zich buiten de baarmoeder bevindt. Dit is niet helemaal het geval, want het weefsel is niet precies hetzelfde als het endometrium in de baarmoeder.
Endometriose is dus een chronische ziekte en sommige omschrijven het als een auto-immuunziekte, al is dat waarschijnlijk niet helemaal het geval. De meningen verschillen daar nog over.
In ieder geval is het zo dat er in je buik, meestal in de omgeving van je baarmoeder en eierstokken (en vaak ook darmen en blaas, en nog andere plekken in je buik) zich cellen bevinden die er niet horen te zitten. Dit noemen ze endometriose haarden en dit zijn soms piepkleine plekjes op plekken in je buik die ontstoken zijn, maar die ook meedoen met je menstruatie. Wanneer je menstrueert, doen deze cellen dus mee. Net als het weefsel in je baarmoeder, wat een laag slijmvlies afstoot, doet de endometriose in je buik dat ook.
Vaak is endometriose in heel pijnlijke ziekte, met meestal de ergste pijn tijdens de menstruatie. Maar ook daarbuiten kun je (veel) pijn hebben. Verder komt het vaak voor dat er endometriose cysten ontstaan. Je lichaam gaat dan het weefsel proberen in te kapselen, waardoor er een zogenaamde ‘chocolade cyste’ ontstaan, een cyste gevuld met bloed. Vaak bevinden endometriose cysten zich op de eierstokken. Wanneer deze cysten heel zwaar worden, kunnen ze gaan draaien en dit kan voor veel pijn zorgen. Ook kunnen de cysten knappen.
Het weefsel van de endometriose zorgt verder vaak voor verklevingen, hierdoor kunnen bijvoorbeeld eierstokken en baarmoeder met elkaar vergroeien, of baarmoeder en blaas. En vaak ook de darmen.
Endometriose komt veel voor, naar schatting zo’m 10% van de vruchtbare vrouwen.
Wat is de oorzaak van endometriose?
Helaas weten we nog altijd niet wat de echte oorzaak is van endometriose. Er zijn wel aanwijzingen dat erfelijkheid een grote rol speelt. Ook zijn er veel onderzoeken gedaan die een verband aantonen tussen dioxines en endometriose. Verder is het meestal zo dat vrouwen met endometriose een hormonale disbalans hebben. Toch is dat laatste niet de oorzaak ervan.
Er zijn ook duidelijke aanwijzingen dat het immuunsysteem een grote rol speelt bij het ontstaan van endometriose. Maar ook zal dat niet de oorzaak zijn. Net als een hormonale disbalans is dat wel iets waarmee je – door het verbeteren ervan – je klachten en symptomen kan verminderen. Met het is niet de oorzaak.
Overigens is het onderzocht dat endometriose weefsel een hoge hoeveelheid van het stofje aromatase bevat. Dit is een proteïne die oestrogeen produceert in het lichaam. Dit draagt dus ook bij het ontstaan van de endometriose. Dus ook al ligt de oorzaak misschien niet bij de hormoonbalans, het speelt wel een grote rol en met deze informatie kun je ook je lichaam ondersteunen bij de hormoonbalans, en de lever ondersteunen van het afvoeren van teveel oestrogeen.
Het hormoon prostaglandine (E2) heeft weer invloed op de aanmaak van aromatase, en voeding (en ook bepaalde supplementen) hebben weer invloed op de prostaglandinen die we aanmaken. Je hebt namelijk goede en slechte. En de slechte verergeren ontstekingen en zorgen voor pijn (menstruatiekrampen worden veroorzaakt door de prostaglandinen).
Een alternatieve kijk op endometriose
Anthony William is de auteur van het boek Medical Medium en vele andere boeken die dat boek gevolgd hebben. Hij heeft een eigen uitleg voor het ontstaan van endometriose, eentje die ik persoonlijk heel interessant vindt, en ook best logisch vindt klinken.
Hij zegt dat endometriose ontstaat doordat de baarmoeder zichzelf – dus de binnenkant – zo schoon mogelijk wil houden, om zo een veilige omgeving te behouden voor het eventueel ontstaan van een kindje. Daardoor duwt als het ware de baarmoeder alles wat er niet hoor, denk aan gifstoffen maar ook bacteriën, virussen en parasieten, naar buiten. Zo blijft de binnenkant schoon, maar komen deze afvalstoffen dus in ons buik terecht, waardoor endometriose ontstaan.
Deze theorie is interessant omdat er inderdaad veel aanwijzingen zijn dat toxines een rol spelen bij endometriose.
Endometriose behandelen
Er zijn verschillende behandelingen voor endometriose. Geen enkele behandeling kan de oorzaak wegnemen, er kan dus altijd weer nieuwe endometriose ontstaan. Een vaak effectieve behandeling is het wegsnijden van endometriose. Wanneer dit door een specialist gebeurt en alles goed wordt weggehaald, kan dat veel klachten en problemen wegnemen. Vooral als je daarna je levensstijl aanpast en je immuunsysteem sterk houdt.
Ook raden arts vaak hormoonbehandelingen aan. Dit kan zijn het doorslikken van de pil, of middelen waarbij je alleen progesteron neemt, de tegenhanger van oestrogeen. Ook wordt soms Lucrin aangeraden, hiermee wordt je hele cyclus stilgelegd en kom je in een soort van kunstmatige (tijdelijke) overgang.
Voor sommigen is het nemen van hormonen de enige manier om te kunnen leven met endometriose. Zonder pil kan de endometriose verergeren. Maar dit is niet voor iedereen zo. Voor mij persoonlijk heeft het juist erg geholpen met de pil te stoppen. Dit heb ik wel opgevangen met het endometriose dieet, supplementen en andere complementaire behandelingen. Maar dit wordt vrijwel nooit aangeraden door een arts. Toch neemt de pil niet de oorzaak of het ontstaan weg van endometriose. Het is ook geen medicijn voor endometriose, het is zelfs niet ondersteunt door wetenschappelijk onderzoek (niet evidence based).
De pil kan wel de hormoonbalans verder verstoren. Door het dagelijks innemen van synthetische hormonen, kan de lever overbelast raken en niet meer alles voldoende afbreken. Ook kan de pil zorgen voor tekorten en is het ongunstig voor de balans in de darmflora. Wanneer je de pil neemt is het daarom belangrijk probiotica erbij te nemen, en je te verdiepen in de juiste supplementen.
Zo zie je dus, dat er niet één aanpak is voor iedereen. Er zijn vrouwen die gaan voor een natuurlijke aanpak en besluiten met de pil te stoppen, maar waar de endometriose toch bij verergert. Voor sommigen kan het niet anders dan dan ze de pil moeten blijven nemen, of een andere hormonale behandeling.
Veel andere vrouwen hebben juist wel veel vaak bij een natuurlijke aanpak. In mijn geval werden mijn klachten juist minder en voelde ik me veel beter. Maar het was niet altijd makkelijk en vroeg veel toewijding. Op deze site kun je meer lezen over mijn persoonlijke ervaringen.