Hoe zit het nu met suiker en suikers, wat mag wel en niet?

Ik merk in reacties hier op de blog en in de Facebook groep, dat er soms verwarring is over welke suiker en suikers je nu precies wel en niet ‘mag’ in het endometriose dieet. Al zeg ik liever wat wel en niet gezond is, want daar gaat het om bij dit dieet toch? We eten alleen dat wat goed voor ons is, zodat we ons beter voelen. Het is belangrijker om dát als richtlijn te houden dan regeltjes met wat ‘mag’ en ‘niet mag’…

Waarom is suiker niet gezond?
Ik heb er al eerder een blog over geschreven, suiker heeft geen enkele voedingswaarde dus om dit te verwerken onttrekt het vitaminen en mineralen aan je lichaam. Ook is het verzurend voor je lichaam en ontstekingsopwekkend. Daarnaast is het funest voor je bloedsuikerspiegel, wat juist zo belangrijk is voor een gezonde hormoonbalans. Maar de ene suiker is de andere niet en er zijn ook ‘gezonde’ suikers die toch niet zo goed zijn.

Geraffineerde suiker en natuurlijke suikers
Geraffineerde suiker is hoe dan ook altijd slecht. Dan heb ik het over suiker uit een pak, die mensen zelf toevoegen aan koffie, thee of andere dingen. Dit is de allerslechtste suiker. Deze suiker zit ook in veel bewerkte producten en ook in alle snoep, koekjes, enzovoorts. Trouwens ook in brood (ja ook die van de bakker). Rietsuiker is net zo slecht, ook dit is een geraffineerde suiker en dus niet gezond!

Maar hoe zit dat dan met natuurlijke suikers, in fruit zitten bijvoorbeeld toch vruchtensuikers? Ja, en fruit is een natuurproduct, het is onbewerkt. Dus dat is al één groot verschil. Maar er zitten inderdaad van nature suikers in en als je heel veel zoet fruit eet, is dat ook niet goed voor je bloedsuikerspiegel. Daarom zijn groene smoothies ook zo gezond, je verlaagd het suikergehalte en je verhoogd het vezelgehalte doordat je bladgroenten toevoegt. Maar fruit zelf is ook gezond, het bevat vezels en vruchtvlees waardoor de invloed op je bloedsuikerspiegel héél anders is, dan wanneer je alleen de vruchtensuikers die erin zitten zou binnenkrijgen.

Hoe zit het met vruchtensap?
Vruchtensap past niet in het endometriose dieet, maar toch denken mensen soms dat als je het bijvoorbeeld biologisch of ‘zonder toegevoegde suikers’ koopt, het wel ok is. Helaas niet! Ten eerste is het een bewerkt product uit pak, terwijl we juist zo puur en vers mogelijk willen eten. Ten tweede is het een enorme suiker bom. Maar er is geen suiker aan toegevoegd, staat op het pak. Nee, maar het is vruchtensap dus er zitten wel veel vruchtensuikers in. Zonder de rest van de vrucht, zonder de vezels. Alleen de suikers, en ook nog bewerkt: namelijk eerst tot poeder gemaakt dat weer is aangelengd met water om er weer sap van te maken, dus de vitamines zijn ver te zoeken. Dit maakt het onnatuurlijk en daardoor geeft het een gigantische piek aan je bloedsuikerspiegel. In een boek over gezondheid en suiker heb ik gelezen dat een glas appelsap net zoveel suikers bevat als een glas cola!

Wat zijn gezonde suikers?
Als je insulineresistentie hebt of candida, is het belangrijk om een tijdje helemáál geen suikers binnen te krijgen. Je kunt dan zelfs beter ook even een tijdje koolhydraten vermijden (dus geen rijst, aardappelen, enz). Kortom, voor hen is er eigenlijk geen gezonde suiker, behalve stevia. Ook honing en gedroogd fruit is dan geen goed idee. Sommigen blijven zich daar aan houden. Maar als je langer het dieet volgt en je kent je lichaam wat beter, weet je steeds beter waar je wel en niet goed tegen kan. Het is dus echt voor iedereen anders. Maar als je net begint met het dieet, zou ik me echt even inhouden met alles wat zoet is, omdat je nog moet afkicken.

• Honing: niet elke bron is het erover eens of honing nu in het endometriose dieet past of niet. Het bevat heel veel suikers (fructose), dus je moet er sowieso mee oppassen. Biologische honing bevat vaak minder suikers, en koudgeslingerd (rauw) is nog beter, deze honing is niet verhit geweest. Honing heeft ook goede eigenschappen, het is namelijk heel voedzaam. Of je er nu voor kiest om dit te nemen of niet, het is sowieso iets wat je met mate moet nemen. Dus niet dagelijks een grote eetlepel in je thee. Maar af en toe in combinatie met vetten en vezels zou kunnen, door die combinatie doet het ook minder met je bloedsuikerspiegel. Ik hou zelf best wel van honing en neem het af en toe.
• Ahornsiroop of maple syrup: eigenlijk geldt hiervoor hetzelfde als met honing. Het heeft ook veel gezonde eigenschappen en veel voedingsstoffen. Niet iets om elke dag te nemen, maar af en toe bij een gezonde pannenkoek kan prima. Heeft een lager fructose gehalte dan honing
• Palmsuiker of kokosbloesemsuiker: dit is hetzelfde, kokos groeit nu eenmaal aan een palm. Dit is een ongeraffineerde suiker die veel voedingsstoffen bevat én het heeft een lage GI. Hoe lager de GI hoe beter. De GI van palmsuiker is lager dan die van zowel honing als palmsuiker. Het is dus een goed alternatief voor suiker, en kan ook handig zijn om mee te bakken. Maar ook dit blijft iets om met mate te gebruiken.
• Stevia: de enige natuurlijke zoetstof die helemaal niets doet met je bloedsuikerspiegel. Sommigen beweren dat wit Stevia poeder te bewerkt is en dat dit ook weer niet goed is, dus druppels zijn beter. Stevia is heel zoet maar heeft vaak een licht bittere nasmaak wat voor sommigen een nadeel is. De kwaliteit en smaak verschilt erg met Stevia en let op: tegenwoordig vind je in supermarkten bij de zoetstoffen potten met grote letters Stevia erop, maar hierin zit maar een klein percentage Stevia en een groot percentage maltodextrine, een kunstmatige zoetstof die zelfs een hogere GI heeft dan suiker! Maar Stevia kun je dus prima gebruiken en is ideaal wanneer je nog moet afkicken van suiker, om toch iets zoets te kunnen nemen. Bij mij vooral favoriet om gezonde chocolaatjes mee te maken.
• Gedroogd fruit: dadels en rozijnen en dergelijke, kunnen een heerlijke zoetmaker zijn. Maar ze bevatten erg veel suikers dus ook hier moet je mee oppassen. Neem er niet teveel van. Ik moet eerlijk toegeven dat ik een tijdje verslaafd aan dadels was, dit was echt mijn vervanger voor suiker. Maar na een tijdje verdween dit.

Andere interessante zoetstoffen zijn lucuma (poeder) en yaconsiroop. Dit zijn beide superfoods. Ik heb er zelf nog weinig ervaring mee maar ze zijn zeker het onderzoeken en uitproberen waard.

Wanneer je stopt met suiker eten, zul je na een tijdje merken dat je smaak verandert. Alles gaat veel lekkerder smaken, en je zult veel sneller iets zoet vinden. Je zult zelfs merken dat je dingen met suiker eigenlijk helemaal niet zo lekker meer vindt! Maar je moet er echt van afkicken en in het begin zul je nog veel behoefte aan zoet kunnen hebben. Als je nog brood eet, dan helpt dat niet. Brood heeft hetzelfde effect als suiker in je lichaam (een hoge GI) en zorgt ook voor een piek in je bloedsuikerspiegel, en dit zal dus je verslaving in stand blijven houden.

Ongezonde alternatieven voor suiker
Ik dacht een tijdje dat agavesiroop een gezonde suikervervanger was, maar dit lijkt ondertussen achterhaald te zijn. Het bevalt heel erg veel fructose maar vooral is het een erg bewerkt product en dus helemaal niet zo natuurlijk. Dan kun je toch beter honing of ahornsiroop nemen denk ik. Andere zoetstoffen die misschien gezond of natuurlijk lijken, maar niet gezond zijn zijn: rijststroop, gerstmoutstroop, glucosesiroop, maisstroop en natuurlijk aspartaam (kunstmatige zoetstof). Het is dus niet zo dat alles wat je bij de bio winkel goed is, biologische suiker is nog steeds suiker en dus nog steeds niet goed voor ons.

Bij het eten van zoet is het altijd belangrijk te weten dat het er ook erg vanaf hangt in combinatie waarmee je iets eet. Flink wat honing in een kop thee is alleen suikers zonder vezels en/of vetten, en laat je bloedsuikerspeigel dus altijd stijgen. Maar een beetje honing in combinatie met vezels/vetten, zoals bijvoorbeeld bij een pannenkoek, heeft weer een heel ander effect.

Gebruik jij alternatieven voor suiker en wat is jouw favoriet?